Historia: I Walne Zebranie Delegatów Zakładowej Organizacji Związkowej w “Predom-EDA” w Poniatowej


Z kart histori. Poniatowska SolidarnośćPrzedstawiamy Państwu opis naszego czytelnika, jaki zamieścił na forum. Opis ten dotyczy I Walnego Zebrania Delegatów Zakładowej Organizacji Związkowej w „Predom-EDA” w Poniatowej. Zapraszamy do lektury.

Bardzo napięta sytuacja polityczna i społeczna, która narastała w społeczeństwie, głównie wśród załóg zakładów pracy, rozwijała się w kraju w roku 1980 bardzo intensywnie. Ówczesne władze przestawały panować nad emocjami, wywoływanymi wśród ludzi pracy. Wielka frustracja, pogarszający się i tak zły stan zasobności społeczeństwa, musiał i doprowadził do kryzysu. Ogniskiem zapalnym stały się Zakłady WSK Świdnik, gdzie 8 lipca 1980 roku rozpoczął się strajk załogi. Niczym lawina fala strajkowa rozlała się po całej Lubelszczyźnie. 14 lipca 1980 roku protest podejmuje „PREDOM-EDA” Poniatowa i trwa on do 15 lipca, przez cały czas solidaryzując się z pozostałymi jeszcze strajkującymi przedsiębiorstwami.
Zmuszone do rozmów władze państwowe zawarły ze strajkującymi porozumienia w Szczecinie, Gdańsku i Jastrzębiu. Porozumienie gdańskie z 31 sierpnia zawierało zgodę rządu na utworzenie niezależnych związków zawodowych. Komitety założycielskie nowych związków powstawały w całym kraju na skalę masową.
Nie było inaczej w Zakładach „PREDOM-EDA” w Poniatowej, powstał komitet założycielski i postanowiono zorganizować I WALNE ZEBRANIE DELEGATÓW nowego związku zawodowego.
17 września 1980 na spotkaniu przedstawicieli komitetów strajkowych i założycielskich w Gdańsku utworzono NSZZ „Solidarność” i powołano Krajową Komisję Porozumiewawczą z przewodniczącym Lechem Wałęsą. 22 września uchwalono statut związku, 24 października dokonano jego wstępnej rejestracji w sądzie wojewódzkim w Warszawie. Ostatecznie statut zarejestrowano 10 listopada 1980.
W momencie rejestracji Związek liczył ok. 10 mln członków (80% zatrudnionych). Naczelną władzą był Zjazd Delegatów, władzę wykonawczą sprawowała Krajowa Komisja Porozumiewawcza z siedzibą w Gdańsku. Związek przyjął strukturę regionalną (38 regionów oraz 2 okręgi).
W tym czasie pracownicy naszych Zakładów bardzo licznie przystępowali do nowo tworzonych związków zawodowych. Wśród załogi panowała euforia, że w końcu po wielu latach stanowić oni będą siłę sprawczą dla decydowania o swoich sprawach i będą mieli zasadniczy wpływ na sprawy pracownicze (i nie tylko).
W dniu 20.12.1980 roku odbyło się I WALNE ZEBRANIE DELEGATÓW ZAKŁADOWEJ ORGANIZACJI ZWIĄZKOWEJ w „PREDOM-EDA”w Poniatowej, miejscem Walnego było kino „CZYN”.
W trakcie zebrania omówiono sytuację w kraju i zakładzie, nakreślono kierunki dalszych działań, wybrano władze związku. Przewodniczącym Zarządu Zakładowego wybrano inż. Zbigniewa Jędruszewskiego.
Szczególnie trudnym był rok 1981, kiedy to nasienie konfliktów, żądań i oczekiwań przybrało ekstremalne wartości. Trudno dzisiaj wyrazić stan emocji, której świadkami byli ówcześni członkowie nowych związków zawodowych (w tym również pracownicy „PREDOM-EDA”, jest to bynajmniej temat na inne wspomnienia.
Od chwili powstania Związek był zjawiskiem niepożądanym dla władz PRL, wywoływał opór aparatu partyjnego i aparatu władzy różnych szczebli, prowokującego sytuacje konfliktowe. Jest niezmiernie trudno nawet dzisiaj ocenić, że wprowadzony 13.12.1981 roku (a nie jak podano wcześniej 13.12.1980 r.) był zasadny, każdy we własnym sumieniu powinien ocenić to sam. Moim skromnym zdaniem eskalacja żądań, bardzo wrogie nastawienie do władzy, mogło być przyczynkiem do niepohamowanego zrywu społeczeństwa, co w tamtej sytuacji polityczno-społecznej, mogło doprowadzić nawet do wojny domowej, której skutki trudno przewidzieć.

I Walne Zebranie Delegatów Zakładowej Organizacji Związkowej w Poniatowej

Autor tekstu: Obserwator

e-Poniatowa.pl